+ -
|

Historia odkryć matematycznych

FRANCOIS VIETE
(1540-1603)

Francois Viete

Francois Viete urodził się w 1540 roku w Fontenay-le-Comte, prowincji Poitou. Po ukończeniu prawa (z niskim stopniem), od 1560 r. pracował jako prawnik. Po 4 latach zdecydował się na zmianę zawodu. Po wstąpieniu na tron Henryka IV, w 1589 roku, został radcą Parlamentu w Tours, a później pierwszym radcą królewskim. W roku 1584 jego pozycja, jako znananego hugenota, osłabła. Wtedy swoje zainteresowania przerzucił z polityki na matematykę, a właściwie astronomię, przez co musiał poznać także trygonometrię i algebrę. Po wyjeździe do Beauvoir-sur-Mer, przez pięć lat, cały swój czas poświęcił studiom matematycznym. W 1587 roku, Henry z Navarre ponownie zatrudnił go w parlamencie. Viete był sławny, wśród współczesnych, głównie dzięki swoim zdolnościom matematycznym oraz osiągnięciom takim jak złamanie szyfrów przeciwnika w czasie wojny francusko-hiszpańskiej. W tym czasie znane już były rozwiązania równań trzeciego i czwartego stopnia przez pierwiastkowanie. Jednak dopiero Viete, przez swoje prace, dał podstawy ogólnej nauce o równaniach algebraicznych. Podał uniwersalne metody rozwiązywania równań drugiego, trzeciego i czwartego stopnia, ujednolicając tym samym metody podane wcześniej przez Ferro i Ferrariego. Jako pierwszy wprowadził literowe oznaczenia nie tylko dla wielkości niewiadomych, ale także dla wielkości danych, czyli dla współczynników. W ten sposób dopiero dzięki niemu można było wyrażać własności równań i ich pierwiastków ogólnymi wzorami. Viete wyprowadził wzory na sumę i iloczyn pierwiastków równania kwadratowego nazwane później wzorami Viete'a. Francois Viete podał zasadę dwoistości. Zyskał w ten sposób miano ,,ojca współczesnej algebry''.
Wszystkie swoje osiągnięcia umieścił w napisanym w 1591 roku dziele In artem analyticam isagoge. Następnie wydał opracowanie Effecitionum geometricarum canonica recensio, które uznano za podstawę geometrii analitycznej.
Viete drukował, na swój koszt, bardzo wiele prac, które następnie rozsyłał do uczelni prawie wszystkich krajów europejskich. Niestety, jego prace napisane były zbyt trudnym językiem i dlatego nie zdobyły należnego im uznania u współczesnych. Dopiero czterdzieści lat po śmierci Francoisa Viete'a dzieła jego zostały wydane pod wspólnym tytułem Opera Mathematica.

----------------------

Maria Małycha